Asbestinventarisattest
Toepassingsgebied
Iedere overdracht van een toegankelijke constructie met risicobouwjaar onder levenden van een eigendomsrecht (blote eigendom, volle eigendom, onverdeelde recht,...), het onder levenden vestigen of overdragen van een recht van vruchtgebruik, een erfpacht, een opstalrecht of een zakelijk recht van gebruik.
Dus geen verkrijging uit nalatenschap, en ook geen declaratieve verdeling (geen overdracht).
Standpunt OVAM: niet vereist wanneer geen nieuwe eigenaar toetreedt (enot 16831).
Schenking
Asbestinventarisattest vereist.
Vrijstellingen
Constructies met grondoppervlakte (loodrechte, horizontale projectie op het maaiveld van het dak gemeten aan de buitenzijden) van minder dan 20 m². Samentellen bij meerdere constructies (5.4.2 Besluit 17 februari 2012 tot vaststelling van het Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen).
Constructies van na risicobouwjaar. Dit wil zeggen constructies of constructiedelen die volledig gebouwd zijn na 2000 (voor 2001).
Varia
Op 4 november 2022 liet de OVAM ons evenwel weten dat zij hierbij de richtlijn hanteren dat er een nieuwe eigenaar intrede moet doen. Dat heeft belangrijke gevolgen voor het toepassingsgebied:
- Een inbreng in huwgemeenschap van een goed waar beide echtgenoten onverdeeld eigenaar van zijn, is niet geviseerd.
- Een verdeling, zelfs translatief, is niet geviseerd wanneer er geen nieuwe eigenaars toetreden (wat bv. bij een EOT het geval kan zijn).
Ook een overeenkomst waarin een beding van aanwas bedongen wordt, lijkt niet geviseerd. In dat geval vindt de overdracht namelijk niet “onder levenden” plaats, maar na het overlijden van één van de contractanten.
In richtlijn OVAM: Omdat het de bedoeling van de wetgever is om een nieuwe eigenaar/zakelijk gerechtigde te informeren, is een asbestattest niet nodig als er een overdracht gebeurt tussen mede-eigenaars/zakelijk gerechtigden. Zij zijn immers reeds op de hoogte van de toestand van het goed. Een uitzondering hierop is als door de overdracht de zakelijk gerechtigde eigenaar zou worden (bijvoorbeeld het beëindigen van het vruchtgebruik in het voordeel van de vruchtgebruiker). De verplichtingen van deze wetgeving rusten op de eigenaar. Dus ook al gaat het hier om een overdracht tussen zakelijk gerechtigden, er is toch een asbestattest nodig zodat de nieuwe eigenaar een geïnformeerde keuze kan maken vooraleer hij gevat is door de wettelijke verplichtingen inzake eigenaar TCR
In overeenkomst
- of de inhoud van het geldige asbestinventarisattest voorafgaandelijk is meegedeeld aan de verwerver;
- de datum, samenvattende conclusie en de unieke code van het attest.
Bij de onderhandse overeenkomst worden de verplichtingen opgelegd aan de eigenaar. De vruchtgebruiker is volgens de definitie evenwel geen eigenaar. Bijgevolg is de informatieplicht beperkter bij een de onderhandse overeenkomst tot overdracht van vruchtgebruik (in principe kan worden opgenomen in de overeenkomst dat de inhoud niet werd meegedeeld).
In Akte
- of een geldig asbest-inventarisattest is overhandigd aan de verwerver;
- de datum, de samenvattende conclusie en de unieke code van het attest.
Indien de verkoper stelt dat geen asbestinventarisatieattest nodig is, bijvoorbeeld indien TCR kleiner is dan 20 m², deze verklaring best opnemen in akte.
Nietigheid
Zonder attest heeft koper een nietigheidsvordering.
Gegevens attest in akte opnemen, de koper laten verklaren dat hij dit heeft ontvangen en deze uitdrukkelijk laten verzaken aan zijn nietigheidsvordering. (Artikel 33/14, §6 Afvalstoffendecreet)
Geldigheid
Normaal 10 jaar, doch 5 jaar indien minstens één asbesthoudend materiaal met hoog materiaalrisico. Vermoedelijk zal dit op attest worden opgenomen (5.4.15 Besluit 17 februari 2012 tot vaststelling van het Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen).
Soms 5 jaar.
Een nieuw asbest is nodig wanneer de toestand gewijzigd is (werken gebeurd, zichtbare wijziging door calamiteit of incident, nieuw materiaal aangetroffen).
Definities
Risicobouwjaar
Kadastrale legger, bouwjaar voor 2001 (2000 of ouder). Voor verdere bepaling zie OVAM, specifiek het inspectieprotocol.
Samengevat, bepaling bouwjaar:
- Bouwjaar zoals vermeld op het kadaster
- Documenten van vóór de uitvoering van de werken (met een correctie van +3 of +2 jaar)
- Documenten van tijdens de uitvoering van de werken (met een correctie van +1 jaar)
- Documenten van na oplevering van de werken (met een correctie van +0 jaar)
- Geen van de bovenstaande gegevens terug te vinden: vermoeden dat het goed risicobouwjaar heeft.
Eigenaar
De volle of blote eigenaar. Wanneer het eigendomsrecht in onverdeeldheid is, wordt elk van de onverdeelde houders van dat recht hoofdelijk en ondeelbaar beschouwd als eigenaar.
Toegankelijke constructie
Elke constructie met risicobouwjaar [zijnde elke constructie van vóór 2001] die mensen binnen kunnen betreden. Een constructie kan binnen betreden worden als ze minstens bestaat uit een dak dat gedragen wordt door constructie-elementen, en als een mens er normaal in kan staan of lopen. (Decreet van 23 december 2011 betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen, artikel 3, §2, 9°)
In memorie van toelichting:
de toegankelijkheid verwijst naar de fysieke mogelijkheid voor volwassen mensen om een constructie met risicobouwjaar binnen te betreden en er normaal in te kunnen staan of lopen. Het binnen betreden duidt op het besloten karakter van de constructie met risicobouwjaar, of een deel van de constructie met risicobouwjaar, met als minimale vereiste dat het uit een dak gedragen door constructie-elementen bestaat. Het binnen betreden betreft dan de ruimtelijke binnenprojectie van het dak en de constructie-elementen. Het binnen betreedbare gedeelte van de constructie of de gehele constructie hoeft dus niet wind- en waterdicht te zijn.
Vlarema artikel 5.4.2 stelt:
De eigenaar van een toegankelijke constructie met risicobouwjaar hoeft niet te beschikken over een geldig asbestinventarisattest als de grondoppervlakte van die constructie kleiner is dan 20 m². Als meerdere toegankelijke constructies met risicobouwjaar aanwezig zijn, is de som van de grondoppervlaktes kleiner dan 20 m². Onder grondoppervlakte wordt verstaan: de loodrechte, horizontale projectie op het maaiveld van het dak gemeten aan de buitenzijden.
Volgens OVAM is toegangankelijk een minimale sta- of loophoogte van 175 cm.
OVAM stelt: Gaat het om een kleiner gebouwdeel, vb. een studio van 16 m², dat deel uitmaakt van een groter gebouw? Dan is er toch een asbestattest nodig.
Voorbeelden:
Toegankelijke constructie:
- woningen, kantoorgebouwen, landbouwbedrijven,…;
- een afdak (vier palen en een dak) of een carport;
- een loods die bijvoorbeeld langs één zijde open is.
Geen toegankelijke constructie:
- een terrein met enkel een openluchtparking zonder gebouwtjes of een terrein met enkel een schutting;
- een terrein met een stalletje van 1,4m hoogte;
- nieuwbouwwoning, met in de tuin een oude garage van 12 m (oppervlaktevereiste van 20m2);
- autostaanplaats in een appartementsgebouw indien deze geen constructie-elementen hebben (i.t.t. een garage).
Wetgeving
Artikel 33/14 en artikel 3, §2, 4° en 8° Materialendecreet.